Czy Bóg gra w kości? - Ian Stewart

IMG_20180127_121045.jpg

Czy przypadkowość jest bardziej fundamentalnym czynnikiem kreującym rzeczywistość niż przyczynowość?

Jest to książka opisująca ciekawy problem na który natknęli się naukowcy XX wieku, którzy myśleli że złapali "pana Boga za nogi", że wszechświat działa jak szwajcarski zegarek. Okazało się jednak, że niezależnie od skali mikro czy makro, nic we wszechświecie nie zachowuje się w pełni przewidywalnie.

Książka traktuje o chaosie deterministycznym. Jest to pojęcie, które opisuje układy fizyczne, matematyczne, które mają bardzo proste zasady działania, a pomimo to już po kilku krokach nie można przewidzieć ich zachowania.

Polecam tę książkę jako początek odkrywania tego skomplikowanego świata teorii chaosu, bo jest napisana w miarę prostym językiem.

Parę zagadnień z książki

Wybrałem parę ciekawostek, które mogą zachęcić:

  • w pełni deterministyczne komputery, a chaos
  • złożoność i chaotyczność ruchu trzech ciał w przestrzeni kosmicznej
  • dlaczego tak trudno nauczyć się jeździć na rowerze?
  • dziwne atraktory
    w skrócie atraktor jest strzałką, która prowadzi układ do pewnego stanu w sposób niepodlegający dyskusji (np. człowiek na zjeżdżalni zawsze zjeżdża w dół do wody)
    W przypadku chaotycznych układów pojawiają się dziwne atraktory, które nie wiadomo dokąd prowadzą, kręcą się bez celu - są dziwne.

Nieuchwytność tych atraktorów bywa tak niesamowita, że piszą o nich artyści:

Strange attractors
Lost in the opium
Of desire... desire... desire...

Te słowa mówią wszystko - nie możemy złapać celu tych atraktorów, czy może zrobić to Bóg?
Polecam cały album Beastmilk - Climax (2013)

  • przewidywanie pogody - efekt motyla
  • stałe matematyczne - nieznajomość ich pełnego rozwinięcia i zaimplementowania w układach cyfrowych stworzonych przez człowieka powoduje chaos
  • czy chaos ma swoją stałą? Czy porządek w chaosie ma swoją stałą
  • jaką liczbę wysłać kosmitom, żeby udowodnić swoją inteligencję?
  • fraktale w strukturze rzeczywistości
  • fluktuacje wielkości populacji w naturze

Chaos =/= losowość

Mój osobisty dodatek do tematu. Warto rozróżniać, że losowość nie jest tym samym co chaotyczność. Chaos wygląda losowo ale ma podstawy deterministyczne. Natomiast losowość, mimo że może mieć ramy deterministyczne (maszyna losująca Lotto) to posiada tyle stopni swobody, czynników i jest w taki sposób używana, że informacja o układzie w prawie całkowity sposób zaszumia się.

Moje poprzednie rekomendacje książkowe: